De baret wordt door de meeste mensen direct geassocieerd met la douce France, maar ook in Spanje, Schotland (met of zonder pompom) en Italië dragen ze 'm nog steeds graag en vaak. De Franse benaming voor de hoed, 'béret', wordt voor het eerst in 1935 gebruikt. Niet lang daarna krijgt 'ie ook een plekje in het Engelse woordenboek.
De Spaanse actrice Penélope Cruz met een roomwitte baret
Hoe Schots kan een baret zijn?
Archeologen en experts op het gebied van kunstgeschiedenis kunnen aantonen dat er al sinds het Bronzen Tijdperk (3000 tot 800 voor Christus) hoeden worden gedragen die lijken op de moderne baret. Met name in het noorden van Europa, Italië en op Kreta zijn ze veel te spotten, op de hoofden van veel verschillende volkeren. In de Pyreneeën dragen Baskische herders bijvoorbeeld baret-achtige hoofddeksels.
De commerciële productie van baretten start gedurende de 17e eeuw, in het zuiden van Frankrijk. In eerste instantie is het maken van de baret een lokale kunst, maar twee eeuwen later zijn de hoeden massaproducten en verkoopt men ze in heel Europa. Vanaf de jaren '20 van de 19e eeuw krijgen Franse producenten concurrentie van Spaanse en Italiaanse fabrieken. Samen produceren ze miljoenen baretten!
Marlene Dietrich
Reese Witherspoon met baret in de film Water for Elephants, een film die zich in de jaren '30 afspeelt
De baret is in het begin populair als sportief accessoire en later wordt het een echt fashion statement voor mannen én vrouwen. Naast het 'gewone' volk zijn het ook Franse en Britse militairen die gedurende de Eerste en Tweede Wereldoorlog baretten dragen. Deze hoedjes in aardetinten - met een wat strakkere band dan normaal - blijven tenminste op het hoofd zitten als soldaten in en uit hun tank klimmen.
Het dragen van een baret wordt voornamelijk gelinkt aan intellectuelen, filmsterren, dichters, kunstenaars en andersoortige creatievelingen. Of aan Franse mode(popjes) natuurlijk. Maar in de sixties en seventies staat het juist symbool voor revolutie en activisme. Natuurlijk heeft de hoed dit voornamelijk te danken aan de Cubaanse Che Guevara. Op inmiddels wereldberoemde foto's is hij te zien met een zwart-rode baret. Ook de meer vredelievende Rastafari staan bekend om de baretten die ze over hun dreadlocks dragen.
Louis Vuitton Pre-Fall 2012
Che Guevara
Rasta baret
Zet jij wel eens een baret op het hoofd?