Je hebt de term vast wel eens voorbij zien komen op social media of er ooit over gehoord: gaslighting. Het omschrijft het verdraaien van de waarheid om zo de ander steeds meer aan zichzelf te laten twijfelen. Het gebeurt subtiel en in een sluipend proces. Zulk gedrag is natuurlijk een enorme red flag. Daarom is het handig om te weten hoe je het kunt herkennen.
De term staat voor een vorm van emotionele manipulatie. Iemand die dit doet, verdraait de waarheid en zaait twijfel bij de ander. Die ander gaat door die zelftwijfel steeds meer op de gaslighter leunen en wordt afhankelijker van diegene. Het zou kunnen dat iemand een langere tijd niet doorheeft dat de ander dit gedrag vertoont, het is namelijk iets wat over het algemeen vrij subtiel gebeurt. Gaslighting lijkt vaak om kleine dingen te gaan. Die volgen elkaar op en tasten uiteindelijk het zelfvertrouwen van de ander enorm aan. Het woordje ‘gaslighting’ is gebaseerd op een film genaamd ‘Gaslight’. In die film overtuigt een man zijn vrouw ervan dat haar waarneming niet klopt. Op willekeurige momenten dimt hij de lampen in huis en houdt hij vol dat er niks met het licht aan de hand is, waardoor zijn vrouw steeds meer het gevoel krijgt dat ze gek wordt. Sinds de afgelopen decennia wordt de term steeds vaker gebruikt binnen de psychologie.
Love bombing wordt veel gebruikt onder gaslighters. Deze benaming staat voor het vertonen van overdreven ‘liefdevolle’ uitingen die eigenlijk als manipulatietechniek dienen. Een gaslighter gebruikt zoiets om controle op de emoties van iemand te krijgen. Een ander signaal is het vertellen van leugens. Ondanks dat je weet dat de ander liegt, laten deze herhalende ontkenningen je aan jezelf twijfelen. Een concreet voorbeeld: de ander is vreemdgegaan en bij het uitkomen daarvan legt diegene de focus op het wantrouwen van de partner. De partner raakt ervan overtuigd dat het vreemdgaan zijn of haar eigen schuld was. De gaslighter draait zo’n schuld als het ware om.
Ook interessant: Deze toxic datingtrend stijgt in populariteit
Vermoed je dat iemand een poging tot gaslighting doet? Probeer dan de interactie met diegene even te pauzeren, geef aan dat je je ergens niet fijn bij voelt of geef de ander wel de ruimte om bepaalde standpunten te uiten, maar ga er vervolgens niet in mee. Blijf bewust van wat jij denkt en vertrouw op je eigen gevoel.