Een groot deel van de Nederlandse bevolking krijgt te weinig vitamine A binnen. Wat is het, en hoe weten we wanneer we genoeg binnenkrijgen?
Wat is vitamine A?
Vitamine A zit voornamelijk in dierlijke producten in de vorm van retinol of retinylesters. Het lost op in vet, en vooral leverproducten zijn een belangrijke bron van de voedingsstof. Ook wordt het vaak toegevoegd aan margarines, halvarines en bak- en braadproducten. Het lichaam kan zelf ook vitamine A aanmaken uit carotenoïden. Deze stoffen zitten voornamelijk in groenten, fruit en andere plantaardige producten. En je hoort het misschien al in het woord: carotenoïden: carrots zitten boordevol vitamine A. Een teveel van deze soort vitamine kan schadelijk zijn voor kinderen en zwangere vrouwen.
Tekort en teveel
Uit de gegevens van de Voedselcomsumptiepeiling (VCP) van het RIVM blijkt dat een groot deel van de Nederlanders te weinig vitamine A binnenkrijgt. Dit betreft een deel van de mensen in bijna alle leeftijds- en geslachtsgroepen. Een tekort aan de vitamine kan huidproblemen, dof haar, nachtblindheid en in het ergste geval blindheid veroorzaken. Maar een teveel aan de vitamine kan ook ontstaan, wat ook niet goed is. Dit gebeurt wanneer je vaak lever eet of supplementen met veel vitamine A slikt. Je kunt dan klachten ervaren als vermoeidheid, hoofdpijn, duizeligheid, misselijkheid en afwijkingen aan ogen, huid en skelet. Hierbij gaat het dan wel om vitamine A uit dierlijke producten, en niet uit plantaardige producten. Bij zwangere vrouwen verhoogt een teveel van de vitamine mogelijk de kans op aangeboren afwijkingen bij de baby.
Meten is weten
Vitamine A komt dus voor in verschillende vormen. Daarom moeten we de hoeveelheid van die verschillende vormen bij elkaar optellen als we willen weten hoeveel van de voedingsstof iemand binnenkrijgt. Carotenoïden als bètacaroteen worden door het lichaam omgezet in retinol, beter bekend als vitamine A. Als we de stoffen bij elkaar willen optellen zullen we daarom eerst de hoeveelheid caretenoïden om moeten rekenen naar de hoeveelheid retinol. De Gezindheidsraad heeft een voedingsnorm in Nederland gesteld. Hierbij hebben zij gekozen om de vitamine A-inname te weergeven in 'retinol activiteit equivalenten' (RAE). Belangrijk om te weten is dat 1 microgram RAE gelijk staat aan 1 micorgram retinol, of met 12 microgram bètacaroteen, of met 24 microgram overige carotenoïden. Wanneer je dan bijvoorbeeld op één dag 3 micorgram retinol en 12 microgram bètacaroteen inneemt, is je inname op die dag dus 4 microgram RAE.
Aanbevolen hoeveelheid
Om gezond te blijven is een dagelijkse aanbevolen hoeveelheid (ABH) vastgesteld. Mannen van 18 jaar en ouder hebben ongeveer 800 micorgram RAE nodig per dag, en vrouwen van 18 jaar of ouder gemiddels 680 microgram RAE. Zwangere vrouwen kunnen maar beter 750 micorgram RAE innemen, en vrouwen die borstevoeding geven hebben pas genoeg aan 1.100 microgram RAE.
Deel dit artikel
